سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

رئیس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه سه عامل باعث فرسایش حاک در کره زمین می شود گفت: آب ،باد و یخچال های طبیعی باعث فرسایش خاک در زمین هستند.

محمد یوسفی افزود: در خراسان جنوبی به طور متوسط بیش از 15 تندر هکتار در سال فرسایش خاک داریم که البته این حجم در مناطق بحرانی تا 17 هکتار نیز می رسد که با توجه به شرایط خشکسالی و نحوه ی ریزش باران که به صورت رگباری با زمان کوتاه است با ید گفت شیب فرسایش خاک دراین استان صعودی است.

وی افزود: خاک‌ها به آسانی از بین می‌روند بدون آنکه کسی متوجه باشد و ادامه این روند نابودی زمین را در آینده رقم خواهد زد، فرسایش آبی ناشی از کشاورزی غیراصولی خاک را شسته و حاصلخیزی آن را از بین می‌برد و تخلیه منابع آب زیرزمینی، گره فرونشست خاک را کور می‌کند.

وی گفت: فرسایش خاک به هر دلیلی که باشد، در نهایت منجر به نابودی محیط‌ زیست شده که به دنبال خود زیان اقتصادی بسیاری را به دولت‌ها تحمیل می‌کند چرا که فرسایش خاک باعث از بین رفتن امنیت غذایی و افزایش واردات منابع غذایی شده و فرونشست خاک هم سبب آسیب جدی به زیرساخت‌های عمرانی نظیر خطوط حمل و نقل، تأسیسات آب، برق و گاز می‌شود.

وی با اشاره ارزش خاک به ویژه خاک زراعی اظهار داشت: خاک یکی از پیچیده‌ترین اکوسیستم‌های موجود در طبیعت و یکی از متنوع‌ترین سکونت‌گاه‌های روی کره زمین است، خاک قشر نازک و در عین حال حیاتی و محلی برای تنوع عظیمی از گونه‌ها است که همه خدمات ارزشمند و زندگی‌بخش را برای جامعه به ارمغان می‌آورد.

یوسفی با اشاره به اینکه خاک به همان اندازه که در طبیعت فراوان وجود دارد، ضعیف و شکننده نیز است، گفت: روشن شده که بقا همیشگی تمدن ما به چگونگی رابطه ما با زمین و خاک بستگی دارد ولی همین که به طرف هزاره آینده حرکت می‌کنیم با مشکلات بزرگی چون تغذیه جمعیت فزاینده جهان و چگونگی حفاظت از اتمسفر زمین مواجه می‌شویم که سابقه نداشتند.

وی افزود: صنعتی شدن نیز باعث شده که رابطه بین ما و زمین به طرز غیر اصولی و غیر طبیعی پیش رود تا آنجا که امروزه تا ۳۳ درصد از زمین به طور متوسط تا زیاد به دلیل فرسایش، شوری‌زایی، متراکم شدن، اسیدی شدن و مواد شیمیایی و سایر آلودگی‌های خاک تخریب شده است.

رئیس اداره امور بیابان گفت: در سال‌های اخیر افزایش زیادی در وسعت بیابان‌ها مشاهده شده و سالانه وسعت زیادی از اراضی به زیر نقطه صفر از نظر محصول دهی اقتصادی می‌رسد؛ چنین کاهش قابل ملاحظه‌ای در کیفیت خاک به علت کشت زیاد، تخریب جنگل‌ها، چرای بیش از حد و آبیاری غیر علمی و تمامی این فاکتورها منجر به کاهش مواد آلی و مستعد شدن خاک برای فرسایش می‌شوند.

وی با اشاره به اینکه فرسایش خاک به عنوان نقطه انتهایی افت کیفیت خاک باید مورد توجه قرار بگیرد اظهار داشت: فرسایش به عنوان یکی از انواع تخریب خاک، بزرگترین تهدید موجود برای خاک در بسیاری از نقاط جهان است با حذف حاصل‌خیزترین لایه خاک، موجب کاهش تنوع زیستی می‌شود.

موضوع نظارت بر خاک و تقویت بیشتر آن به ویژه در مناطق خشک چون استان ما باید مورد توجه قرار گیرد چرا که خاک یک متاع عمومی است و نیازمند ارزیابی اقتصادی و تمهیدات سازمانی مرتبط با حفاظت آن برای رفاه عمومی جامعه است.

وی گفت: متاسفانه در خراسان ‌جنوبی به دلایلی چون کاهش رطوبت زمین، چرای بی رویه دام‌ها، خشکسالی‌های متعدد، تغییر کاربری‌ها با مشکل فرسایش خاک رو به رو هستیم.

یوسفی با بیان اینکه در خراسان ‌جنوبی نیز مانند بسیاری از نقاط کشور روند فرسایش خاک سیر صعودی دارد افزود: علت این موضوع را باید در خشکسالی‌های متعدد، کاهش رطوبت زمین، تغییر کاربری‌ها، چرای بی رویه دام‌ها و کاهش پوشش گیاهی جست و جو کرد.

وی با اشاره به اینکه تخریب خاک و کاهش پوشش گیاهی به دنبال خود فرسایش بادی و تولید ریزگردها را به همراه دارد گفت: متاسفانه در یک مقیاس کلی خراسان‌ جنوبی در کنار استان‌هایی چون سیستان و بلوچستان و کرمان بیشترین اراضی تحت تاثیر فرسایش بادی را داشته است.