سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

رئیس اداره منابع طبیعی وآبخیزداری شهرستان بیرجند اظهار کرد: ممیزی مرتع و تعیین میزان ظرفیت چرای دام و شناسایی دامداران ذیحق عرفی بدون مشخص بودن میزان اراضی ملی و مرتعی ممکن نیست اما با نهایی شدن این بخش انجام ممیزی مراتع در اراضی مذکور در دستور کار قرار گرفته است.

 ابراهیم علی پور با تشرح عملکرد منابع طبیعی شهرستان بیرجند در سال ۱۴۰۱ بیان کرد: کنترل مدیریت چرای دام در مراتع  از مرز صد هکتار نیز فراتر رفت.  

وی افزود: ظرفیت مجاز برای بهره‌برداری از مراتع شهرستان برای هر هکتار حدود 0.3 واحد دامی است که تقریبا برای هر هکتار یک واحد دامی در حال چرا می باشد .

علیپور  با اشاره به وجود سه نوع مرتع شامل مراتع ممیزی نشده، ممیزی شده و احاله مدیریتی در گفت:: قریب به160 هزار هکتار اراضی مرتعی ممیزی نشده در شهرستان بیرجند وجود دارد که ممیزی در این اراضی که ممیزی این اراضی در دست اقدام است .

وی تصریح کرد: تغییر اقلیم و خشکسالی از جمله مشکلات مراتع است که این مهم نقش مهمی در کاهش علوفه و وزن لاشه دام‌ها به همراه دارد.

وی اظهار کرد: طرح‌های مرتعداری به عنوان یک دستورالعمل حفاظتی و اصلاحی، احیایی از اهمیت ویژه ای در تشکیلات منابع طبیعی برخوردار است.

وی افزود: یکی از مهمترین عواملی که می‌تواند مرتعداران را به حفظ و بهره برداری صحیح مراتع ترغیب کند، داشتن حس مالکیت و یا تضمین معتبری برای استفاده دائمی از یک مرتع است که این تضمین در قالب احاله (واگذاری) مدیریت بلندمدت، به بهره برداران سپرده می‌شود.

 علی پور خاطرنشان کرد: در هر طرح مرتعداری، اوضاع طبیعی منطقه شامل: مکان، موقعیت، مساحت، شرایط آب و هوایی، وضعیت خاک، وضعیت توپوگرافی و پوشش گیاهی، منابع آبی، وضعیت تأمین علوفه، موقعیت اجتماعی دامداران موجود در منطقه و سایر مسائل ضروری مطالعه و سپس بر اساس این عوامل، برنامه ریزی لازم برای حفظ، احیا، اصلاح و بهره برداری از مرتع انجام می‌شود

وی گفت: در طرح مرتعداری، که سند توسعه روستاست، دامداران و مرتعداران می‌توانند علاوه بر کار دامداری خود در مراتع به سایر فعالیت‌های اقتصادی در زمینه کشاورزی و غیر کشاورزی بپردازند.

وی افزود: در طرح مرتعداری، بهره برداران می‌توانند به کارهایی مانند کاشت درختان مثمر و ۲ منظوره در قالب جنگل‌کاری مشارکتی و اقتصادی، پرورش طیور و آبزیان، بومگردی و گردشگری، زنبورداری، پرواربندی و پرورش دام با مدیریت خود این بهره برداران اقدام کنند.

علیپور  اضافه کرد: دامداران و صاحبان پروانه چرای دام در اسرع وقت به ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری مراجعه و نسبت به تهیه طرح مرتعداری روستای خود اقدام کنند.

وی تأکید کرد: دامداران با تهیه و ارائه طرح مرتعداری روستا علاوه بر اعتبار بخشیدن بیشتر به پروانه چرای دام خود، می‌توانند اقدام به استعدادیابی و شناسایی پتانسیل‌های اراضی ملی و مراتع روستا کنند تا در قالب طرح مرتعداری به مرحله اجرا گذاشته شود.

وی افزود: تاکنون 14 هزار 257 هکتار از مراتع دارای ممیزی در قالب سه طرح مرتعداری احاله مدیریت شده است و و در سال گذشته نیز سه طرح مرتعداری تهیه و تدوین شده که در صورت تصویب در کمیته فنی اداره کل منابع طبیعی حدود 8 هزار هکتار دیگر در آینده نزدیک احاله مدیریت خواهد شد.

وی افزود: اصلاح، احیا، حفاظت، توسعه و بهره برداری بهینه از مراتع در قالب این طرح با دخالت خود مردم انجام می‌شود و مردم باید کمک کنند تا امانتدار خوبی برای نسل‌های آینده باشیم.