سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

علیرضا نصرآبادی اظهار کرد: به دلیل خشکسالی‌های مکرر و آفات و بیماری‌های جنگلی نظیر هجوم تشی، بخش وسیعی از اراضی و ذخیره‌گاه‌های جنگلی استان به ویژه گونه بنه با قدمت بیش از ۵۰۰ سال و بادامک که از مجموع ۱۰ ذخیره‌گاه استان یک مورد خشک شده و چهار مورد آسیب شدید دیده تقریباً در همه رویشگاه‌ها درختان به صورت پراکنده بالغ بر ۳۰ درصد آسیب دیده است.

وی افزود: تهیه نقشه و تعیین محدوده سامان‌های عرفی، تهیه طرح‌های جنگل داری چند منظوره، غنی سازی جنگلی، توسعه جنگل و نگهداری مناطق احیا شده و قرق شده از جمله اقداماتی است که برای حفاظت و افزایش سطح جنگل‌های استان انجام شده است.

نصرآبادی تصریح کرد: امسال برای طرح تولید نهال از محل اعتبارات استانی ۴ هزار میلیون ریال و برای مراقبت و نگهداری جنگل کاری‌های سنواتی از محل اعتبارات ملی و استانی ۶ هزار و ۱۹۳ میلیون ریال پیش بینی شده است.

وی با بیان اینکه در صورتی که تنها هزینه‌های احیا و نگهداری تا استقرار کامل گیاهی بدون در نظر گرفتن خسارت‌های وارده بر ارزش‌های زیست محیطی و تاثیر مثبت جنگل‌های طبیعی برفون و فلور منطقه محاسبه شود، اظهار کرد: هزینه احیای جنگل‌های منطقه نیز با حداقل برآورد ۱۰۰ میلیارد ریال در نظر گرفته شود، بالغ بر هشت هزار میلیارد ریال خسارت به جنگل‌های استان وارد شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: جانور تشی در جنگل‌های بنه خراسان جنوبی جولان می‌دهد و نبود اعتبار برای مقابله با این جانور، نابودی جنگل‌زارهای بنه را در پی دارد.

نصرآبادی با بیان اینکه تشی در چند سال گذشته به حجم وسیعی از جنگل‌های بنه خراسان جنوبی خسارت زده که اگر پوست تنه درخت را به طور کامل بخورد، نابودی درخت حتمی است، تصریح کرد: خشکسالی صدمات جبران ناپذیری را به جنگل‌های طبیعی استان وارد کرده که برخی خسارات از جمله کاهش شدید ظرفیت و تولید جنگل‌های طبیعی و حتی از بین رفتن قسمت‌های مهمی از سطح جنگل‌ها از جمله آثار کوتاه مدت خشکسالی در بخش جنگل است.

نصرآبادی با بیان اینکه خشکسالی تاثیرات مخرب مختلفی بر عرصه‌های جنگل‌های طبیعی و سایر فعالیت‌های جنگل‌کاری و جنگل‌داری داشته، اظهار کرد: کاهش مقاومت درختان جنگلی نسبت به حمله آفات نیز از دیگر اثرات خشکسالی است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه اولین گزارش مبنی بر خشکیدگی گونه‌های جنگلی در سطح استان به اوایل دهه ۹۰ بر می‌گردد و با توجه به بررسی‌های صورت گرفته، ضعف فیزیولوژی گیاهی ناشی از خشکسالی مهم‌ترین عامل شناسایی شد، تصریح کرد: پدیده خشکیدگی درختان به تمام شهرستان‌ها نیز سرایت کرده و در حال حاضر همه استان درگیر است.

نصرآبادی گفت: از مجموع جنگل‌های استان که ۶۲۷ هزار و ۷۲۲ هکتار است، حدود ۸۰ هزار هکتار بر اثر خشکسالی خسارت جدی دیده، اما هنوز به طور کامل خشک نشده است.

وی با بیان اینکه با توجه به ماهیت جنگل‌های استان که بیشتر در مناطق کوهستانی است، عملیات احیایی و اصلاحی شامل تغییر در اجرای پروژه‌های احیایی و ایجاد تنوع گونه‌ای با تکیه بر گونه‌های بومی نظیر ارغوان و زرشک، بنه، بادامک و سنو در پروژه‌های جنگل‌کاری و توسعه جنگل با استفاده از دانش بومی در حال اجراست، افزود: کشت و توسعه گونه‌های مولد محصولات غیر چوبی با هدف توسعه گیاهان دارویی یکی از سیاست‌های مهم سازمان منابع طبیعی در بخش جنگل و اجرای پروژه‌ها با استفاده از گونه‌های اقتصادی و دارویی است.

وی با بیان اینکه در سال جاری سعی شده از گونه‌های اقتصادی نظیر سماق و پسته وحشی در اجرای پروژه‌ها استفاده شود، تصریح کرد: به منظور جلوگیری از اشاعه آفات درختان، عملیات پرورشی نظیر تنک کردن، آزادسازی، هرس، پاک کردن در مناطق آلوده انجام می‌شود.

نصرآبادی ادامه داد: برای حفظ گونه‌های جنگلی موجود به ویژه گونه بنه که اهمیت آن در اقلیم بیابانی زیاد است،  لازم است به زودی طرح مقابله با خشکیدگی گونه‌های بنه و بادامشک در این رویشگاه‌ها نیز تهیه و اجرا شود که نیازمند پیگیری‌های ویژه به منظور تخصیص ردیف اعتبار ملی برای استان است.

وی یادآور شد: گاهی اوقات معدن کاران از منابع طبیعی انتظار دارند برای حفاری‌های بیشتر برخی گونه‌ها را از بین ببرند، اما با از بین بردن این گونه‌ها راهی برای برگرداندن آن به طبیعت نداریم. بیشتر ذخیره گاه‌های بنه در مسیر دالان‌های بادی استان بوده و نابودی آن‌ها باعث ایجاد گرد و غبار بیشتر می‌شود.

نصرآبادی بیان کرد: درست است که خراسان جنوبی استانی معدنی است اما اگر معدن کاران در محدوده ذخیره گاه‌های استانی به دنبال حفر و عملیات توسعه هستند، باید از حفاری‌های عمیق استفاده کنند چراکه حتی اگر یک گونه از بین برود برای بازگشت آن سال‌ها زمان نیاز داریم.