سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

علیرضا نصرآبادی در رابطه با وضعیت استان در مورد پدیده گرد و خاک اظهار کرد: در حوزه بحث بیابان تحت تاثیر تغییرات جهانی اقلیم هستیم که همه کشورها را درگیر ساخته است.

وی تصریح کرد: این تغییرات اقلیم از سال ۹۲ میلادی منجر به نشست‌های بین المللی شد تا توجه ویژه و خاصی به این موضوع صورت گیرد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: همه کشورها باید به این موضوع ورود پیدا کنند و با افزایش سرانه فضای سبز و کنترل مناطق بیابانی در این راستا تلاش کنند و به نوعی بحث بیابان بر اقدامات پیشی گرفته چون تغییرات اقلیم بسیار گسترده بوده و با افزایش دما بارش ها به شدت کم شده و بارش ها عمدتاً رگباری و در بازه زمانی خاصی رخ داده و جذب مناسبی ندارد.

نصرآبادی ادامه داد: این عوامل در ایران و به شکل خاص در خراسان جنوبی باعث تشدید پدیده گرد وغبار می‌شود که منشا آن تغییرات اقلیم جهانی است.

وی با بیان اینکه علاوه بر اینکه گرد و خاک در ایران و استان منشاء بین المللی داشته این پدیده دارای منشاء منطقه‌ای نیز است، افزود: ایران تحت تاثیر کشور عراق و شرق سوریه، کویت، اردن و شمال عربستان قرار دارد و همچنین به ویژه در چند سال اخیر مدیریت سیلاب‌ها در کشورهای مجاور مانند ترکیه سبب بهم ریختن تعادل اکولوژیک در حذف روان آب‌ها و حق آب‌های تالاب‌ها شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه در حوزه پدیده گرد و غبار در استان از مجموع وسعت بیش از ۱۵ میلیون هکتار، حدود ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار عرصه‌های منابع طبیعی بوده و بیش از ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار عرصه های بیابانی استان است، یادآور شد: از این میزان حدود ۵ میلیون هکتار مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی بوده و بیش از ۲ میلیون و ۱۰۰ هکتار کانون‌های بحرانی فرسایش بادی در استان هستند.

نصرآبادی ادامه داد: کانون‌های بحرانی فرسایش بادی بسیار حساس بوده و هیچ گونه فعالیتی نمی‌توان از نظر زیرساختی و عمرانی روی آن انجام داد و صرفاً در بحث احیا و مراقبت آن باید اقدام شود.

وی با بیان اینکه در بازه پنج ساله کانون‌های بحرانی فرسایش بادی استان از ۲۸ کانون به ۳۲ کانون افزایش یافته است، افزود: به شکل ویژه از نظر میزان گستردگی به ترتیب اولویت شهرستان طبس، نهبندان و زیرکوه سه شهرستانی بوده که بیشتر کانون‌های بحرانی فرسایش بادی استان را دارند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی با اشاره به اینکه علاوه بر مواردی که ذکر شد پدیده گرد و خاک در استان منشاء ملی و فرا استانی نیز دارد به طوری که استان مشرف به دو کویر بزرگ کشور بوده و از سمت شمال شرق و شرق نیز تحت تاثیر بادهای گرم و سوزان ۱۲۰ روزه سیستان قرار می‌گیرد، بیان کرد: این بادها اندک بارش‌های استان را هم تبخیر می‌کند و سبب افت سفره‌های آب زیرزمینی و کاهش پوشش گیاهی و در نتیجه افزایش فرسایش خاکی به ویژه فرسایش بادی و پدیده گرد و خاک می‌شود.

وی اظهار کرد: در ایجاد و توسعه بیابان و بروز ریزگردها بسیاری از دستگاه‌ها و بخش‌ها دخیل هستند و طبیعتاً در سطح بین المللی غیر از تغییر اقلیم اگر مورد واکاوی علمی قرار گیرد بیشتر عامل انسانی دخیل بوده که با تغییر کاربری ها و رشد بی رویه صنعت موجب تخریب پوشش گیاهی شده و این موارد را به دنبال داشته است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی گفت: برای کنترل این پدیده در داخل ابتدا باید جنبه های پیشگیرانه آن را در نظر بگیریم در این مورد قطعاً تمام عوامل و شاخص هایی که در بروز این پدیده موثرند باید کمک حال ما باشند.

وی با بیان اینکه با توجه به شرایط استان در حوزه پدیده ریزگردها، کارگروه ملی گرد و غبار باید ورود پیدا کند، تصریح کرد: طرح مردمی کاشت نهال از سیاست های خوب دولت در راستای افزایش سرانه فضای سبز بوده که حدود ۴ میلیون اصله نهال سهم استان می باشد که با مشارکت دستگاه ها اجرایی کاشته خواهد شد.

نصرآبادی افزود: علی رغم اقدامات خوبی که در استان در حوزه مباحث بیابان زدایی صورت گرفته از جمله ایجاد هلالی آبگیر و بذرکاری و کنترل هرزآب ها حدود ۲۷۰ هزار هکتار اجرای عملیات مشخص بیابان زدایی انجام شده است. در راستای پیشگیری و مقابله با گسترش این کانون‌ها باید همه ورود یابند و در توسعه به ویژه معادن توجه شود.

وی اظهار کرد: اگر حساسیت‌های در مورد معادن وجود داشته به دلیل کارشکنی و مشکل‌تراشی برای فعالان صنعتی استان نبوده بلکه برای ماندگاری این صنعت و فعالیت در استان است؛ در واقع فعالیت‌های اقتصادی و عمرانی در برخی از موارد تزار توسعه پایدار را رعایت نکرده و به منابع طبیعی لطمه زده که باید به این موارد توجه شود.